Is de analyse van Van Craeynest over de effectiviteit van een miljonairstaks correct?

Samenvatting

Bart Van Craeynest stelt dat voorstellen voor een miljonairstaks vertrekken van verkeerde uitgangspunten, met overtrokken opbrengstcijfers en onvoldoende rekening houden met het feit dat België al een hoge belastingdruk op vermogen kent en dat kapitaalvlucht een groot probleem zou zijn. Uit recente studies blijkt echter dat:

• Een miljonairstaks van 2–3% op nettovermogens > € 5 m kan € 10,78 mrd bruto opleveren, vooral bij de rijkste 1 %.
• Het Federaal Planbureau taxeert de netto‑opbrengst op € 8 mrd (na ruim 26 % gedragsverlies).
• Kapitaalvlucht zou beperkt blijven (7–34 % gedragsverlies), met een netto‑effect van nog € 8 mrd.
• België genereert al 0,7 % van het bbp via successie‑ en schenkingsrechten (hoogste in de EU).
• Andere vermogensbelastingen (roerende voorheffing, taks op effectenrekeningen) brengen jaarlijks ruim € 3,2 mrd op.
• Current taxes on income, wealth etc. bedragen in België 16,3 % van het bbp, hoger dan het EU‑gemiddelde.
• De algemene belastingopbrengst bereikte 42,6 % van het bbp in 2023, een van de hoogste in de OESO.

De bewering dat een miljonairstaks weinig zou opleveren en tot massale kapitaalvlucht leidt, is half-true: de opbrengst is substantieel en het vluchtargument blijkt mee te vallen.

De Bewering

“Voorstellen voor een miljonairstaks vertrekken van verkeerde uitgangspunten, hanteren overtrokken opbrengstcijfers en negeren de realiteit van het Belgische belastingstelsel.”
– Bart Van Craeynest (Voka), 30 april 2025

De Feiten

1. Bruto-opbrengst PVDA-voorstel
   Het PVDA‑voorstel rekent op een bruto-opbrengst van € 10,78 mrd uit een taks van 2 % op vermogens tussen € 5–10 m en 3 % daarboven.

2. Netto-opbrengst Planbureau
   Het Federaal Planbureau bracht in februari 2024 een werkpaper uit waarin het rekening houdt met gedragsreacties en een netto-opbrengst van € 8 mrd ramende.

3. Beperkte kapitaalvlucht
   Uit het Planbureau‑onderzoek blijkt een verlies van 7–34 % door gedragsveranderingen, maar zelfs bij de hoogste schatting blijft de netto-opbrengst € 8 mrd.

4. Huidige successie- en schenkingsrechten
   Deze brengen 0,7 % van het bbp op in België, ruim boven het OESO-gemiddelde van 0,18 %.

5. Andere vermogensbelastingen
   Roerende voorheffing, taks op effectenrekeningen en registratierechten genereren gezamenlijk € 3,2 mrd in 2020.

6. Current taxes on income, wealth etc.
   België haalt 16,3 % bbp uit deze categorie, tegenover 13,1 % in de EU.

7. Totale belastingopbrengst
   De belasting‑bbp-ratio van België bedroeg 42,6 % in 2023, een van de hoogste in de OESO.

Onze Analyse

Van Craeynest wijst terecht op de complexiteit van het Belgische belastingstelsel en de hoge belastingdruk op arbeid, maar:

• Zijn opbrengstcijfers vergelijken bruto‑ versus netto‑opbrengst niet, terwijl netto‑bedragen nog steeds substantieel zijn.
• De vrees voor kapitaalvlucht blijkt in Planbureau‑ en DULBEA‑studies beperkt.
• België haalt al significante inkomsten uit bestaande vermogensbelastingen, maar de voorgestelde miljonairstaks is haalbaar en kan gericht de top 1 % belasten.

Conclusie

De claim is half-true. Een miljonairstaks kan aanzienlijke extra opbrengsten genereren ondanks beperkte gedragsverliezen, maar Van Craeynest onderschat zowel de netto‑opbrengst als de beheersbaarheid van kapitaalvlucht.